Chỉ định và hiệu quả của Osimertinib trong ung thư phổi giai đoạn III

Giới thiệu

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) giai đoạn III là nhóm bệnh lý có độ không đồng nhất cao và chiếm khoảng 30% các ca NSCLC mới chẩn đoán. Phần lớn bệnh nhân giai đoạn III không còn phẫu thuật được (giai đoạn III không mổ được) và thường được điều trị bằng hóa xạ trị đồng thời. Tuy nhiên, ở nhóm bệnh nhân có đột biến EGFR, việc sử dụng thuốc nhắm trúng đích sau điều trị triệt căn bước đầu đã cho thấy nhiều hứa hẹn. Osimertinib – thuốc ức chế EGFR thế hệ thứ ba – đã dần chứng minh vai trò ở nhóm bệnh nhân này.

Cơ chế tác dụng của Osimertinib

Osimertinib là chất ức chế tyrosine kinase chọn lọc, có tác dụng trên các đột biến EGFR nhạy cảm (exon 19 del, L858R) và đặc biệt là đột biến T790M. Không như các TKI thế hệ 1–2, Osimertinib có khả năng vượt qua hàng rào máu não, giúp kiểm soát di căn thần kinh trung ương hiệu quả hơn.

Chỉ định Osimertinib trong giai đoạn III NSCLC

1. ADAURA Trial: Osimertinib sau phẫu thuật trong NSCLC EGFR đột biến

Thiết kế nghiên cứu

• Thử nghiệm pha III, ngẫu nhiên, mù đôi.

• 682 bệnh nhân NSCLC giai đoạn IB–IIIA, có đột biến EGFR (Exon 19 del hoặc L858R).

• Đã phẫu thuật triệt căn, được hóa trị bổ trợ (nếu chỉ định).

• Ngẫu nhiên chia nhóm: Osimertinib 80 mg/ngày trong 3 năm so với giả dược.

Kết quả chính

• DFS (Disease-Free Survival):

  • Toàn bộ quần thể: HR = 0.20 (CI 95%: 0.14–0.30), p<0.001.

  • Riêng nhóm giai đoạn IIIA: HR = 0.12 → giảm 88% nguy cơ tái phát hoặc tử vong.

• Di căn não:

  • Giảm nguy cơ di căn não tới 82% so với giả dược.

• OS (Overall Survival):

  • Cập nhật tại ESMO 2023: HR = 0.49 (CI 95%: 0.33–0.73), p=0.0004.

  • Tỷ lệ sống sau 3 năm: 94% ở nhóm dùng Osimertinib vs 73% ở nhóm giả dược.

Ý nghĩa

• ADAURA là bước ngoặt giúp Osimertinib trở thành tiêu chuẩn điều trị bổ trợ sau phẫu thuật cho bệnh nhân NSCLC EGFR đột biến.

• Đặc biệt hiệu quả trong ngăn ngừa tái phát xa, đặc biệt là di căn não.

2. LAURA Trial: Osimertinib duy trì sau hóa xạ trị đồng thời trong NSCLC EGFR+

Thiết kế nghiên cứu

• Thử nghiệm pha III, toàn cầu, đang tiếp tục thu nhận bệnh nhân.

• Đối tượng: NSCLC giai đoạn III không mổ được, EGFR+, đã hoàn tất hóa xạ trị đồng thời và không có tiến triển.

• Ngẫu nhiên: Osimertinib 80 mg/ngày so với giả dược, điều trị duy trì.

Kết quả sơ bộ công bố tại ASCO 2023:

• DFS vượt trội ở nhóm Osimertinib:

  • HR = 0.33 (CI 95%: 0.20–0.50), p<0.0001.

• Tỷ lệ di căn xa, đặc biệt di căn não giảm rõ rệt.

• Tính an toàn: Không có tăng độc tính viêm phổi sau xạ trị.

• OS: Đang được theo dõi và sẽ công bố trong các báo cáo tiếp theo.

Ý nghĩa

• LAURA là nghiên cứu đầu tiên chứng minh lợi ích của Osimertinib trong điều trị duy trì sau hóa xạ trị đồng thời ở bệnh nhân EGFR+.

• Nếu kết quả OS được xác nhận, Osimertinib có thể thay thế Durvalumab trong nhóm bệnh nhân này – vốn có đáp ứng miễn dịch kém.

3. Giai đoạn III không phù hợp hóa xạ trị – cá thể hóa điều trị

• Ở bệnh nhân lớn tuổi, yếu hoặc không dung nạp hóa xạ trị, Osimertinib có thể được dùng như liệu pháp tạm thời/cá thể hóa, dù không phải chỉ định chuẩn.

An toàn và dung nạp

• Tác dụng phụ thường gặp: tiêu chảy, phát ban, khô da, viêm miệng.

• Tỷ lệ ngừng thuốc do độc tính thấp (<10%).

• Tương thích tốt sau hóa xạ trị, không làm tăng viêm phổi do xạ trị.

Vai trò xét nghiệm EGFR trong giai đoạn III

• Xét nghiệm EGFR là bắt buộc ở tất cả bệnh nhân NSCLC không tế bào nhỏ.

• Có thể thực hiện trên mô sinh thiết hoặc mẫu lỏng (liquid biopsy).

• NCCN và ESMO khuyến cáo xét nghiệm EGFR ngay sau chẩn đoán ở giai đoạn III không mổ được hoặc sau phẫu thuật ở giai đoạn IB–IIIA.

Tổng kết và khuyến nghị

• Osimertinib là thuốc bổ trợ chuẩn sau phẫu thuật cho bệnh nhân EGFR đột biến, dựa trên ADAURA trial.

• LAURA trial đang mở ra hướng mới cho Osimertinib như liệu pháp duy trì hậu hóa xạ trị đồng thời, thay cho miễn dịch Durvalumab ở bệnh nhân EGFR+.

• Xét nghiệm gen sớm là chìa khóa để không bỏ lỡ cơ hội điều trị đích.

Kết luận

Osimertinib đang trở thành trụ cột trong điều trị NSCLC giai đoạn III có đột biến EGFR, không chỉ trong bối cảnh bổ trợ sau phẫu thuật mà còn sau hóa xạ trị đồng thời. Các thử nghiệm ADAURA và LAURA đã và đang làm thay đổi chiến lược điều trị cá nhân hóa, hướng tới kéo dài thời gian sống, giảm tái phát và cải thiện tiên lượng bệnh nhân.

Cần tư vấn chuyên sâu về các thuốc điều trị ung thư phổi:
- ThS – BS Trần Khôi
- Bệnh viện Phổi Hà Nội – 44 Thanh Nhàn, Hai Bà Trưng
- Zalo: 0983 812 084 – Hotline: 0913 058 294
- Facebook: Bác sĩ Trần Khôi
- Kênh YouTube: Thạc sĩ Bác sĩ Trần Khôi – Chữa bệnh ung thư phổi